Акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі
Акісля́льна-аднаўле́нчая рэа́кцыя — хімічная рэакцыя са змяненнем ступені акіслення элементаў, якія ўваходзяць у састаў рэагуючых рэчываў. У акісляльна-аднаўленчых рэакцыях адбываецца пераход валентных электронаў ад адных атамаў да іншых.
Прыклады
Акісляльна-аднаўленчая рэакцыя паміж вадародам і фторам
H
0
2
F
0
2
→ 2
H
1
F
− 1
{\displaystyle {\stackrel {0}{\mbox{H}}}_{2}+{\stackrel {0}{\mbox{F}}}_{2}\rightarrow 2{\stackrel {+1}{\mbox{H}}}{\stackrel {-1}{\mbox{F}}}}
- Акісленне:
H
2
0
− 2
e
−
→ 2
H
{\displaystyle {\mbox{H}}_{2}^{0}-2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow 2{\mbox{H}}^{+}}
F
2
0
2
e
−
→ 2
F
−
{\displaystyle {\mbox{F}}_{2}^{0}+2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow 2{\mbox{F}}^{-}}
Акісленне, аднаўленне
У акісляльна-аднаўленчых рэакцыях электроны ад адных атамаў, малекул ці іонаў пераходзяць да другіх. Працэс аддачы электронаў — акісленне. Пры акісленні ступень акіслення павялічваецца:
H
2
0
− 2
e
−
→ 2
H
{\displaystyle {\mbox{H}}_{2}^{0}-2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow 2{\mbox{H}}^{+}}
S
− 2
− 2
e
−
→
S
0
↓
{\displaystyle {\mbox{S}}^{-2}-2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{S}}^{0}\downarrow }
Al
0
− 3
e
−
→
Al
3
{\displaystyle {\mbox{Al}}^{0}-3{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{Al}}^{+3}}
Fe
2
−
e
−
→
Fe
3
{\displaystyle {\mbox{Fe}}^{+2}-{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{Fe}}^{+3}}
2
Hal
−
− 2
e
−
→
Hal
2
0
{\displaystyle 2{\mbox{Hal}}^{-}-2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{Hal}}_{2}^{0}}
Hal
2
0
2
e
−
→ 2
Hal
−
{\displaystyle {\mbox{Hal}}_{2}^{0}+2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow 2{\mbox{Hal}}^{-}}
O
2
0
4
e
−
→ 2
O
− 2
{\displaystyle {\mbox{O}}_{2}^{0}+4{\mbox{e}}^{-}\rightarrow 2{\mbox{O}}^{-2}}
Mn
7
5
e
−
→
Mn
2
{\displaystyle {\mbox{Mn}}^{+7}+5{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{Mn}}^{+2}}
Mn
4
2
e
−
→
Mn
2
{\displaystyle {\mbox{Mn}}^{+4}+2{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{Mn}}^{+2}}
Cr
6
6
e
−
→
Cr
0
{\displaystyle {\mbox{Cr}}^{+6}+6{\mbox{e}}^{-}\rightarrow {\mbox{Cr}}^{0}}
Асноўная цяжкасць у састаўленні ўраўненняў для акісляльна-аднаўленчых рэакцый заключаецца ў падборы каэфіцыентаў. Пры гэтым акрамя балансу колькасці атамаў розных элементаў у правай і левай частцы ўраўнення ўлічваюць змяненне ступеней акіслення атамаў. Пры гэтым колькасць далучаных акісляльнікам электронаў павінна быць роўнаю з колькасцю страчаных аднаўляльнікам. На гэтых прынцыпах распрацавалі спецыяльныя фармалізаваныя працэдуры падбору каэфіцыентаў: метад электроннага балансу і метад паўрэакцый.
Акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі надзвычай шырока распаўсюджаны ў прыродзе і прамысловасці. Яны з’яўляюцца асноваю такіх працэсаў як гарэнне, работа хімічных крыніц току, карозія металаў, жыццядзейнасць жывых арганізмаў.
Гл. таксама
Тэмы гэтай старонкі (1):Катэгорыя·Акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі