Аварыя на АЭС Фукусіма-1 — радыяцыйная аварыя з лакальнымі наступствамі, па заяве японскіх афіцыйных асоб — 6-га ўзроўню па шкале INES, адбылася 11 сакавіка 2011 года ў выніку наймацнейшага за час назірання землетрасення ў Японіі і рушыўшага за ім цунамі[1].
12 сакавіка ў 1:00 па маскоўскім часе была абвешчаная эвакуацыя насельніцтва з 10-кіламетровай зоны вакол АЭС[2][3], пазней зона была пашырана да 20 км[4].
11 сакавіка на атамнай электрастанцыі «Фукусіма-1» тры працуючых энергаблока былі спынены дзеяннем аварыйнай абароны, усе аварыйныя сістэмы спрацавалі ў штатным рэжыме. Аднак праз гадзіну было перапынена электразабеспячэнне (у тым ліку ад рэзервовых дызельных электрастанцый), меркавана з-за рушыўшага за землетрасеннем цунамі[5][6][7][8].
Электразабеспячэнне неабходна для адводу рэшткавых энергавыдзяленняў рэактараў, якое паводле формулы Вэя — Вігнера складае каля 6,5 % ад узроўню магутнасці да спынення. Праз гадзіну — прыкладна 4,8 %, праз суткі — 1,5 %, праз год — 0,08 %[9]. Адразу пасля страты рэзервовых дызельных электрастанцый ўладальнік станцыі кампанія TEPCO заявіла ўраду Японіі аб аварыйнай сітуацыі. З гэтага моманту праца на пляцоўцы АЭС сфакусіравана на вырашэнні праблемы электразабеспячэння аварыйных сістэм, на станцыю дастаўляюцца мабільныя сілавыя ўстаноўкі для замяшчэння непрацуючых дызеляў[10][8].
Без дастатковай ахладжэння ва ўсіх трох працаваўшых энергаблоках пачаў зніжацца ўзровень цепланосбіта і павышацца ціск, створаны парам, які ўтвараецца. Першая сур’ёзная сітуацыя ўзнікла на энергаблоку-1. Для недапушчэння пашкоджанні рэактара высокім ціскам пар скідвалі ў гермаабалонку, у якой ціск ўзрос да 840 кПа пры разліковым значэнні ў 400 кПа. Каб гермаабалонка не разбурылася, пар прыйшлося скідаць у атмасферу, TEPCO і МАГАТЭ заявілі пры гэтым, што ён будзе фільтравацца ад радыёнуклідаў. Ціск у гермаабалонке ўдалося зняць, аднак пры гэтым у аббудову рэактарнага аддзялення пранікла вялікая колькасць вадарода, што ўтварыўся ў выніку агалення паліва і акіслення цырконіевай абалонкі ЦВЭЛаў (цеплавыдзяляльных элементаў) парам (парацырконіевая рэакцыя)[10][8].
Да 29.5.2011 сістэма ахладжэння ў чатырох рэактарах “Фукусімы-1” была адноўлена. Напачатку верасня 2011 у трэцім рэактары “Фукусімы-1” тэмпература ўпала ніжэй 100 градусаў по Цэльсію.[11]
![]() |
Аварыя на АЭС Фукусіма I на Вікісховішчы |
---|