Нета-прэмія — частка страхавой прэміі, якая прызначана для фарміравання страхавога фонду, з якога затым будуць ажыццяўляцца страхавыя выплаты. Нета-прэмія з’яўляецца галоўнай складовай часткай брута-прэміі[1][2]..
Нета-прэмія складаецца з чыстай нета-прэміі па рызыцы і рызыковай (страхавой) надбаўкі [3].
Вызначэнне нета-прэміі па рызыцы традыцыйна адносіцца да вобласці актуарных разлікаў і страхавой матэматыкі. Чыстая нета-прэмія разлічваецца на падставе дадзеных аб шкодзе за мінулы перыяд і ўяўляе сабою здабытак частаты наступлення страхавога выпадку на сярэдні памер шкоды па ўсёй сукупнасці страхавых выпадкаў, якія адбыліся ў мінулым[4].
Чыстая прэмія па рызыцы = Частата шкоды х Сярэдні памер шкоды
Частата шкоды вызначаецца як дзель ад дзялення ліку выпадкаў шкоды ў назіраным мностве на лік уваходных у гэта мноства адзінак назірання.
Сярэдні памер шкоды ўяўляе сабою дзель ад дзялення агульнай сумы шкоды за назіраны перыяд на лік выпадкаў шкоды за гэты ж перыяд.
Рызыковая надбаўка прызначана для падвышэння надзейнасці страхавой абароны.
Пры выяўленні заканамернасці з’яўлення шкоды ў выніку выпадковых падзей у мінулым і вызначэнні на аснове гэтага мінулага досведу стратнасці ў будучыні непазбежныя памылкі двух відаў[4]:
Для таго, каб гарантаваць надзейную страхавую абарону, г.зн. павялічыць верагоднасць таго, што сабраных грошай хопіць на выплату шкоды ў будучыні па ўсіх выпадках, да чыстай нета-прэміі дадаюць рызыковую (страхавую) надбаўку.
Велічыня рызыковай надбаўкі не можа быць менш за велічыню стандартнага адхілення паказчыка стратнасці страхавой сумы.
Чаканую велічыню нета-прэміі можна вызначыць як здабытак страхавой сумы на нета-стаўку. Нета-стаўка ўяўляе сабою адсотак, які адлюстроўвае верагоднасць страты, разлічаную на аснове суадносін шкоды да сукупнай страхавой сумы застрахаваных аб’ектаў[4].
Памер нета-прэміі вызначаецца па формуле:
Нета-прэмія = Страхавая сума х Нета-стаўка/100