Дзяржаўны Сход (Іл Тумэ́н) Рэспублікі Саха́ (Яку́ція)[1] (якуцк.: Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнэ) — аднапалатны парламент Рэспублікі Саха (Якуція), з’яўляецца прадстаўнічым, заканадаўчым і кантрольным органам дзяржаўнай ўлады Рэспублікі Саха (Якуція)[2].
Прававыя асновы дзейнасці і статус Іл Тумэна вызначаны ў Канстытуцыйным законе Рэспублікі Саха (Якуція) «Аб Дзяржаўным Сходзе (Іл Тумэн)» ад 10 ліпеня 2002 года 35-3 № 401-II і главой 5 Канстытуцыі (Асноўнага закона) Рэспублікі Саха (Якуція).
Працу Іл Тумэна ўзначальвае старшыня і яго намеснікі.
Праца дэпутатаў ажыццяўляецца ў рамках камітэтаў і камісій. У Іл Тумэне V склікання працуе 12 камітэтаў і 1 камісія:
На пастаяннай аснове працу вядзе Апарат Дзяржаўнага Сходу (Іл Тумэн).
Згодна з арт. 56 Канстытуцыі Рэспублікі Саха (Якуція) Іл Тумэн мае наступныя паўнамоцтвы:
Этнасы | I скліканне | II скліканне | III скліканне | |||
---|---|---|---|---|---|---|
колькасць | % | колькасць | % | колькасць | % | |
Якуты | 31 | 60,7 | 49 | 73,2 | 38 | 55,0 |
Рускія | 14 | 27,4 | 13 | 19,4 | 27 | 39,2 |
Эвены | 1 | 1,9 | 2 | 3,0 | 2 | 2,8 |
Эвенкі | 1 | 1,9 | - | - | 1 | 1,4 |
Украінцы | 3 | 5,8 | 3 | 4,5 | 1 | 1,4 |
Немцы | 1 | 1,9 | - | - | - | - |
Усяго | 51 | - | 67 | - | 69 | - |