wd wp Пошук: ⬜

Хімічныя валокны

Хімічныя валокны — тэкстыльныя валокны, якія атрымліваюцца з прыродных і сінтэтычных арганічных палімераў, а таксама неарганічных злучэнняў.

Гісторыя

Упершыню думка пра тое, што чалавекам можа быць створаны працэс, падобны працэсу атрымання натуральнага шоўку, пры якім у арганізме гусеніцы шаўкапрада выпрацоўваецца глейкая вадкасць, дубянее на паветры са з’яўленнем тонкай трывалай ніткі, была выказана французскім навукоўцам Рэнэ Рэамюрам яшчэ ў 1734 годзе. Вытворчасць першага ў свеце хімічнага (штучнага) валакна была арганізавана ў Францыі ў горадзе Безансон у 1890 годзе і заснавана на перапрацоўцы раствора эфіру цэлюлозы (нітрату цэлюлозы), які ўжываецца ў прамысловасці пры атрыманні бяздымнага пораху і некаторых відаў пластмас.

Асноўныя этапы ў развіцці хімічных валокнаў

• На першым этапе — з канца XIX стагоддзя да 1940—1950-х гадоў — распрацоўваліся і ўдасканальваліся працэсы атрымання штучных валокнаў на аснове прыродных палімераў з іх раствораў мокрым метадам фармавання. Развівалася вытворчасць віскозных валокнаў. Нейкае развіццё атрымалі працэсы сухога фармавання ацетатных валокнаў. Аднак дамінуючую ролю ў вырабе тэкстыльных вырабаў займалі прыродныя валакны, якія хімічныя разглядаюцца толькі як дадатак да прыродных валокнаў. Вырабы з хімічных валокнаў вырабляліся ў вельмі невялікіх колькасцях.
• На другім этапе — 1940—1970-я гады — развіваліся працэсы сінтэзу валокнаўтвараючых манамераў, палімераў і тэхналогіі атрымання валокнаў з расплаваў сінтэтычных палімераў. Адначасова захоўвалася і ўдасканальвалася вытворчасць валокнаў мокрым метадам фармавання. Вытворчасць хімічных валокнаў развівалася ў прамыслова развітых краінах. У гэты перыяд створаны асноўныя віды хімічных валокнаў, якія можна назваць «традыцыйнымі» або «класічнымі». Хімічныя валокны разглядаліся як дадатковыя і толькі часткова здольныя замяніць прыродныя валокны. Пачыналі развівацца працэсы мадыфікавання валокнаў.
• На трэцім этапе — 1970—1990-я гады — выпуск хімічных валокнаў істотна ўзрос. Шырока развіліся метады іх мадыфікавання для паляпшэння спажывецкіх уласцівасцей. Хімічныя валокны набылі самастойнае значэнне для самых розных відаў вырабаў і абласцей прымянення. Акрамя таго, яны шырока выкарыстоўваюцца ў сумесях з прыроднымі валокнамі. У гэты ж перыяд у прамыслова развітых краінах створаны «валокны трэцяга пакалення» з прынцыпова новымі спецыфічнымі ўласцівасцямі: звышмоцныя і звышвысакамодульныя, тэрмаўстойлівыя і цяжкагаручыя, хемастойкія, эластамерныя і інш.
• На чацвёртым этапе — з 1990-х гадоў па цяперашні час — ідзе сучасны этап развіцця вытворчасці хімічных валокнаў, з’яўленне новых спосабаў мадыфікавання, стварэнне новых відаў шматтанажных валокнаў: «валокнаў будучыні» альбо «валокнаў чацвёртага пакалення». У іх ліку новыя манамеры і палімеры, якія атрымліваюцца шляхам біяхімічнага сінтэзу, і валокны на іх аснове. Праводзяцца даследаванні па ўжыванні новых прынцыпаў атрымання палімераў і валокнаў, заснаваных на метадах геннай інжынерыі.

Класіфікацыя хімічных валокнаў

У Расіі прынята наступная класіфікацыя хімічных валокнаў у залежнасці ад віду зыходнай сыравіны:

• штучнае валакно (з прыродных палімераў): гідратцэлюлозныя, ацэтылцэлюлозныя, бялковыя
• сінтэтычнае валакно (з сінтэтычных палімераў): карбацэпныя, гетэрацэпныя

Часам да хімічных валокнаў адносяць мінеральныя валокны, якія атрымліваюцца з неарганічных злучэнняў (шкляныя, металічныя, базальтавыя, кварцавыя).

Літаратура

1. Перепелкин К. Е. Химические волокна: развитие производства, методы получения, свойства, перспективы — СПб: Издание СПГУТД, 2008. — 354 стр.
2. Роговин 3.А. Основы химии и технологии химических волокон, 4 изд., т. 1-2, М., 1974.
3. Папков С. П. Теоретические основы производства химических волокон. М.: Химия, 1990. 390 с.
4. Юркевич В. В., Пакшвер А. Б. Технология производств химических волокон. М.: Химия, 1987. 304 с.
5. Зазулина З. А., Дружинина Т. В., Конкин А. А. Основы технологии химических волокон. М.: Химия, 1985. 343 с.
6. Бузов Б. А., Модестова Т. А., Алыменкова Н. Д. Материаловедение швейного производства: Учеб. для вузов,- 4-е изд., перераб и доп.,- М., Легпромбытиздат, 1986—424.
7. К. Е. Перепёлкин. Современные химические волокна и перспективы их применения в текстильной промышленности. Рос. хим. ж. (Ж. Рос. хим. об-ва им. Д. И. Менделеева), 2002, т. XLVI, № 1, с. 31-48.

Тэмы гэтай старонкі (1):
Катэгорыя·Хімічныя валокны