Караняножкі (Rhizopoda) — прасцейшыя жывыя арганізмы.
Цела складаецца з пратаплазмы, якая утварае часовыя вырасты рознай формы (ілжывыя ножкі). Многія караняножкі маюць ракавіну або шкілет.
Падзяляюцца на 2 тыпы (амёбы і фарамініферы). Пашыраны ўсюды ў марскіх і прэсных вадаёмах і глебе. Фарамініферы з’яўляюцца пародаўтваральнымі. У выкапнёвым стане сустракаюцца з дакембрыя.
Памеры ад некалькіх мікраметраў да 3 см. Цела складаецца з паверхневага гамагеннага слоя — эктаплазмы і ўнутранага зярністага — эндаплазмы з ядром, вакуолямі і іншымі ўключэннямі. Некаторыя караняножкі маюць унутраны шкілет або ракавіну. Перамяшчаюцца і захопліваюць ежу з дапамогай часовых вырастаў (псеўдаподый). Размнажэняе бясполае і палаюе. Кормяцца бактэрыямі, прасцейшымі і водарасцямі.
Ёсць паразіты, узбуджальнікі інвазійных хвароб жывёл і чалавека.