Завод-музей гісторыі горназаводскай тэхнікі — музей пад голым небам, прысвечаны гісторыі горна-завадской тэхнікі. Знаходзіцца ў Ніжнім Тагіле на праспекце Леніна ў Ленінскам раёне гарады, на Старым Карку. З’яўляецца першым у Расіі заводам-музеем помнікам горназаводскага мінулага.
Завод у Ніжнім Тагіле быў створаны ў 1725 г. дынастыяй Дзямідавых. Гэты завод складаўся з поўнага тэхналагічнага цыкла выплаву металу — падрыхтоўцы жалезнай руды, драўнянага вугалю, выплаў чыгуну, жалеза і медзі. Тутака ж працавалі і гаспадарчыя і рамонтныя службы, якія абслугоўвалі завод, цагляная і лесапільная фабрыкі. Завод быў адным з найбуйнейшых у Еўропе і прапрацаваў да кастрычніка 1987 г., калі ён быў урачыста спынены. Сімвалічныя ключы ад старога завода былі ўручаны Ніжнетагільскаму музею-запаведніку горназаводскай справы Сярэдняга Урала.
Музей на аснове закрытага завода быў адкрыты ў студзені 1989 г. У 1992 годзе музей атрымаў частку тэрыторыі завода, улучаючы інфраструктуру і навакольную гістарычную зону, і гэтым быў утвораны музейны комплекс, плошча якога склала 30 Га.
Завод-музей складаецца з шэрага экспазіцый, якія паказваюць асноўныя стадыі металургічнай вытворчасці: даменавы цэх, пракатная вытворчасць, мартэнаўскі цэх, энергетычная гаспадарка, абсталяванне механічнай апрацоўкі металу і ліцейнай справы. Тутака ж знаходзяцца выстаўкі завадской тэхнікі і рухомага састава ўзору XIX—XX стагоддзяў. Музей часткова захавала аблічча будынкаў XVIII—XX стст., у тым ліку домнавую і мартэнаўскую печкі, вадзяную турбіну і маставы кран 1892 г., вадзяныя скрыні, даменавы корпус пачала XIX у. Выстаўка завадской тэхнікі дэманструе ўзоры абсталявання 1920—1930-х гг., а таксама бярвёны з лістоўніцы, захаваныя з моманту ўзвядзенні плаціны і завода, паднятыя пры рэканструкцыі плаціны ў 1992 г. Добра захавалася таксама сама плаціна, пабудаваная яшчэ ў 1721 г. і якая неаднаразова перабудоўвалася.
У склад музея ўваходзяць:
Завод-музей з’яўляецца помнікам індустрыйнай спадчыны Расіі федэральнага значэння.